၁။ ကိုယ္ကုိဆန္႔၏။
မိမိ ခ်စ္ေသာသူအား ခ်စ္ေၾကာင္းသိေစရန္ နီးရာက ျဖစ္ေစ၊ ေ၀းရာကျဖစ္ေစ ကိုယ္အမူအရာဟန္ တို႔ကုိဆန္႔၍ ျပတတ္ျခင္း။
၂။ ကုိယ္ကုိ ၫြတ္၏။
ကုိယ္လံုးကုိယ္ေပါက္ကေလးကုိ ျမင္ေစေတာ႔၊ စိတ္၌စြဲေစေတာ႔ဟု ကုိယ္ကာယ ကုိ ႏြဲ႕ ၫြတ္၍ ျပတတ္ျခင္း။
၃။ စမၸယ္၏။
မိမိကုိ ခ်စ္စြဲေလေအာင္ အ၀တ္အမ်ဳိးမ်ဳိးတုိ႔ကုိ ၀တ္ဆင္၍ ျပျခင္းလည္း စမၸယ္၍ ျပျခင္း။
၄။ ႐ွက္သလုိျပဳ၏။
မခ်ဳိမခ်ဥ္မ်က္ႏွာထားလ်က္ ႐ွက္သလုိ ၊ေၾကာက္သလုိ ျပဳျခင္း။
၅။ လက္သည္းခ်င္းပြတ္၏။
မ်က္စိကေလးခတ္ေမွးေမွးထားလ်က္ စဥ္းစားေလဟန္ျဖင့္ လက္သည္းခ်င္း ပြတ္ျခင္း။
၆။ ေျခေထာက္ခ်င္းခ်င္းနင္း၏။
ေခ်ာင္ခ်ိစြာမ႐ွိ လုိဖက္မျပည့္သည့္သေဘာ မ်က္ႏွာကုိ မႈန္သုိသုိထားလ်က္ ေျခေထာက္ခ်င္းနင္း၍ျပဳျခင္း။
၇။ တုတ္တံထင္းစကေလးမ်ားျဖင့္ ျခစ္၏။
ဖ်ာ ၊ ေကာေဇာ ၊ ပ်ဥ္ ၊ ေျမ တုိ႔ကုိ ျခစ္၍ ျပျခင္း။
၈။ သူငယ္ကုိ ေျမွာက္ပင့္၏။
ကေလးသူငယ္ကုိ ခ်ီ၍ ေျမွာက္ပင့္၍ ျပျခင္း။
၉။ ေျမွာက္လည္းေျမွာက္ေစ၏။
သူတစ္ပါးကေလးမ်ားကုိ ေျမွာက္ပင့္၍ ျပျခင္း။
၁၀။ နမ္း၏။
ခ်စ္ေၾကာင္းကုိသိေအာင္ ရည္မွန္းစိတ္ကူး၍ အမွန္ခ်စ္ပါရဲ ႔ဟု ကေလးမ်ားကုိ နမ္း၍ျပျခင္း။
၁၁။ နမ္းေစ၏။
ႏွမကေတာ႔ခ်စ္ပါရဲ ႔ ႏွမကဲ႔သုိ႔ ခ်စ္ကဲ႔လားဟု ကေလးအား အနမ္းခိုင္းျခင္း။
၁၂။ ကစား၏။
ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ ကစားျပျခင္း။
၁၃။ ကစားေစ၏။
ျပက္ရယ္စကားေျပာလ်က္ ကေလးကုိ ကစားခိုင္းျခင္း။
၁၄။ ဖက္ယမ္း၏။
ကေလးကုိ အတင္းဖက္ၿပီး ေျမွာက္လုိက္ ယမ္းလိုက္လုပ္ျခင္း။
၁၅။ ဖက္ယမ္းေစ၏။
မိမိအား ကေလးကတစ္ဖန္ ျပန္၍ ဖက္ယမ္းေစခိုင္းျခင္း။
၁၆။ စား၏။
အစားအေသာက္ကုိ စားေသာက္ျပျခင္း။
၁၇။ စားေစ၏။
ကေလးမ်ားကုိ စားေသာက္ေစျခင္း။
၁၈။ ေပး၏။
ကစားစရာေပး၍ ကေလးကုိခ်စ္ေယာင္ျပဳလုပ္ျခင္း။
၁၉။ ေတာင္း၏။
ကေလးမ်ားကုိ ဘာဘာညာညာေပးၿပီး က်ီစားလုိဟန္ျဖင့္ ျပန္၍ေတာင္းျခင္း။
၂၀။ အစဥ္လုိက္၍ျပဳ၏။
ကေလးျဖင့္အတုိက္အခံ က်ီစယ္၍ျပဳလုပ္ၾကျခင္း။
၂၁။ ျမွင့္၍ဆိုျခင္း။
ေျမွာက္ပင့္၍ ခ်ီးမြမ္းစကားျဖင့္ ေျပာဆုိျခင္း။
၂၂။ ႏွိမ္႔၍ဆုိျခင္း။
အသံကုိ သနားစရာမပီကလာ ပီကလာျဖင့္ ႏွိမ့္ခ်၍ဆိုျပျခင္း။
၂၃။ ကျခင္း၊ သီဆုိျခင္း ျပဳ၏။
႐ူပါ႐ံုဘမ္းျပ၍ မက္ေလာက္ေအာင္ ကျခင္း သီဆုိျခင္း။
၂၄။ ျပင္းစြာရယ္၏။
ကုိယ္ကုိတြန္႔လိမ္၍ ျပင္းစြာရယ္ျခင္း။
၂၅။ ေစာင္း၍ၾကည့္၏။
ၾကာၾကည့္အေနမ်ဳိးျဖင့္ ႐ွက္စႏုိးအမူအရာျဖင့္ ေစာင့္၍ၾကည့္ျခင္း။
၂၆။ လႈပ္၏။
ခါးကုိတြန္႔လိမ္၍ လႈပ္ျပျခင္း။
၂၇။ လွ်ဳိ ႔၀ွက္ေသာ အဂၤါကုိ လႈပ္၏။
သားျမတ္လႈပ္ျပျခင္း။
၂၈။ ေပါင္ကုိဖြင့္၏။
မိမိ၏ သလံုးသားေပါင္ကို မက္ေလာက္ေအာင္ ဖြင့္ျပျခင္း။
၂၉။ ေပါင္ကုိဖံုး၏။
႐ွက္ေယာင္ဟန္ျဖင့္ မိမိ၏ သလံုးေပါင္ကုိ အ၀တ္ျဖင့္ ဆြဲယူဖံုးဖိျခင္း။
၃၀။ သားျမတ္ကုိ ျပ၏။
စြဲမက္ေလာက္ေအာင္ သားျမတ္ကို မျမင့္တျမင္ ျပျခင္း။
၃၁။ ခ်ဳိင္းၾကားကုိျပ၏။
လက္႐ံုးရင္း၊ ခ်ဳိင္းၾကား စသည္တို႔ကို ေျမွာက္ပင့္၍ ျပျခင္း။
၃၂။ ခ်က္ကုိျပ၏။
ဆီးစပ္ခံု႐ွိ ခ်က္စသည္တို႔ကုိမက္ေအာင္ျပျခင္း။
၃၃။ မ်က္စိကုိ မွိ္တ္၏။
မိမိ၏ မ်က္စိကုိ ေမွးေမွး ျပဳလုပ္၍ ျပျခင္း၊ မွိတ္၍ျပျခင္း။
၃၄။ မ်က္ေမွာင္ကုိ ခ်ီ၏။
မ်က္စပစ္ျခင္း၊ မ်က္စိကေလး ခပ္ေမွးေမွးႏွင့္ မ်က္ခံုးကေလးကုိ ပင့္ခ်ီ၍ ျပျခင္း။
၃၅။ ႏႈတ္ခမ္းကုိ ကုိက္၏။
အေပၚႏႈတ္ခမ္း ေအာက္ႏႈတ္ခမ္း တုိ႔ကုိ ကုိက္ျပျခင္း။
၃၆။ လွ်ာကုိ ထုတ္၏။
လွ်ာကိုထုတ္၍ ႏႈတ္ခမ္းကုိ လ်က္၍ျပျခင္း။
၃၇။ ခါး၀တ္ကုိ ကၽြတ္ခ်င္ေယာင္ျပဳ၏။
ထဘီကုိ မခို႔တ႐ုိ ႔ ၀တ္ၿပီး ကၽြတ္က်ေတာ့မည့္ပုံ ျပဳလုပ္ျခင္း။
၃၈။ ခါး၀တ္ကုိ ခဏခဏ ျပင္၍၀တ္၏။
ထဘီကုိ ခဏခဏ ၀တ္ျခင္း။
၃၉။ ဆံပင္ကုိ ေျဖ၏။
ဆံပင္ကုိ ေျဖ၍ ျပျခင္း။
၄၀။ ဆံပင္ကုိ ျပဳျပင္ကုိထံုး၏။
ဆံပင္ကုိျပင္၍ ဆံထံုးကုိ လွပစြာျပင္ၿပီးထံုးျခင္း။
တုိ႔ကုိ ျပဳလုပ္ျပလာလွ်င္ ေမတၱာ႐ွိေၾကာင္းျပသည္ဟုမွတ္။
ကိုပဲေလးဘေလာမွကူးေဖာ္ၿပသည္။
မိမိ ခ်စ္ေသာသူအား ခ်စ္ေၾကာင္းသိေစရန္ နီးရာက ျဖစ္ေစ၊ ေ၀းရာကျဖစ္ေစ ကိုယ္အမူအရာဟန္ တို႔ကုိဆန္႔၍ ျပတတ္ျခင္း။
၂။ ကုိယ္ကုိ ၫြတ္၏။
ကုိယ္လံုးကုိယ္ေပါက္ကေလးကုိ ျမင္ေစေတာ႔၊ စိတ္၌စြဲေစေတာ႔ဟု ကုိယ္ကာယ ကုိ ႏြဲ႕ ၫြတ္၍ ျပတတ္ျခင္း။
၃။ စမၸယ္၏။
မိမိကုိ ခ်စ္စြဲေလေအာင္ အ၀တ္အမ်ဳိးမ်ဳိးတုိ႔ကုိ ၀တ္ဆင္၍ ျပျခင္းလည္း စမၸယ္၍ ျပျခင္း။
၄။ ႐ွက္သလုိျပဳ၏။
မခ်ဳိမခ်ဥ္မ်က္ႏွာထားလ်က္ ႐ွက္သလုိ ၊ေၾကာက္သလုိ ျပဳျခင္း။
၅။ လက္သည္းခ်င္းပြတ္၏။
မ်က္စိကေလးခတ္ေမွးေမွးထားလ်က္ စဥ္းစားေလဟန္ျဖင့္ လက္သည္းခ်င္း ပြတ္ျခင္း။
၆။ ေျခေထာက္ခ်င္းခ်င္းနင္း၏။
ေခ်ာင္ခ်ိစြာမ႐ွိ လုိဖက္မျပည့္သည့္သေဘာ မ်က္ႏွာကုိ မႈန္သုိသုိထားလ်က္ ေျခေထာက္ခ်င္းနင္း၍ျပဳျခင္း။
၇။ တုတ္တံထင္းစကေလးမ်ားျဖင့္ ျခစ္၏။
ဖ်ာ ၊ ေကာေဇာ ၊ ပ်ဥ္ ၊ ေျမ တုိ႔ကုိ ျခစ္၍ ျပျခင္း။
၈။ သူငယ္ကုိ ေျမွာက္ပင့္၏။
ကေလးသူငယ္ကုိ ခ်ီ၍ ေျမွာက္ပင့္၍ ျပျခင္း။
၉။ ေျမွာက္လည္းေျမွာက္ေစ၏။
သူတစ္ပါးကေလးမ်ားကုိ ေျမွာက္ပင့္၍ ျပျခင္း။
၁၀။ နမ္း၏။
ခ်စ္ေၾကာင္းကုိသိေအာင္ ရည္မွန္းစိတ္ကူး၍ အမွန္ခ်စ္ပါရဲ ႔ဟု ကေလးမ်ားကုိ နမ္း၍ျပျခင္း။
၁၁။ နမ္းေစ၏။
ႏွမကေတာ႔ခ်စ္ပါရဲ ႔ ႏွမကဲ႔သုိ႔ ခ်စ္ကဲ႔လားဟု ကေလးအား အနမ္းခိုင္းျခင္း။
၁၂။ ကစား၏။
ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင့္ ကစားျပျခင္း။
၁၃။ ကစားေစ၏။
ျပက္ရယ္စကားေျပာလ်က္ ကေလးကုိ ကစားခိုင္းျခင္း။
၁၄။ ဖက္ယမ္း၏။
ကေလးကုိ အတင္းဖက္ၿပီး ေျမွာက္လုိက္ ယမ္းလိုက္လုပ္ျခင္း။
၁၅။ ဖက္ယမ္းေစ၏။
မိမိအား ကေလးကတစ္ဖန္ ျပန္၍ ဖက္ယမ္းေစခိုင္းျခင္း။
၁၆။ စား၏။
အစားအေသာက္ကုိ စားေသာက္ျပျခင္း။
၁၇။ စားေစ၏။
ကေလးမ်ားကုိ စားေသာက္ေစျခင္း။
၁၈။ ေပး၏။
ကစားစရာေပး၍ ကေလးကုိခ်စ္ေယာင္ျပဳလုပ္ျခင္း။
၁၉။ ေတာင္း၏။
ကေလးမ်ားကုိ ဘာဘာညာညာေပးၿပီး က်ီစားလုိဟန္ျဖင့္ ျပန္၍ေတာင္းျခင္း။
၂၀။ အစဥ္လုိက္၍ျပဳ၏။
ကေလးျဖင့္အတုိက္အခံ က်ီစယ္၍ျပဳလုပ္ၾကျခင္း။
၂၁။ ျမွင့္၍ဆိုျခင္း။
ေျမွာက္ပင့္၍ ခ်ီးမြမ္းစကားျဖင့္ ေျပာဆုိျခင္း။
၂၂။ ႏွိမ္႔၍ဆုိျခင္း။
အသံကုိ သနားစရာမပီကလာ ပီကလာျဖင့္ ႏွိမ့္ခ်၍ဆိုျပျခင္း။
၂၃။ ကျခင္း၊ သီဆုိျခင္း ျပဳ၏။
႐ူပါ႐ံုဘမ္းျပ၍ မက္ေလာက္ေအာင္ ကျခင္း သီဆုိျခင္း။
၂၄။ ျပင္းစြာရယ္၏။
ကုိယ္ကုိတြန္႔လိမ္၍ ျပင္းစြာရယ္ျခင္း။
၂၅။ ေစာင္း၍ၾကည့္၏။
ၾကာၾကည့္အေနမ်ဳိးျဖင့္ ႐ွက္စႏုိးအမူအရာျဖင့္ ေစာင့္၍ၾကည့္ျခင္း။
၂၆။ လႈပ္၏။
ခါးကုိတြန္႔လိမ္၍ လႈပ္ျပျခင္း။
၂၇။ လွ်ဳိ ႔၀ွက္ေသာ အဂၤါကုိ လႈပ္၏။
သားျမတ္လႈပ္ျပျခင္း။
၂၈။ ေပါင္ကုိဖြင့္၏။
မိမိ၏ သလံုးသားေပါင္ကို မက္ေလာက္ေအာင္ ဖြင့္ျပျခင္း။
၂၉။ ေပါင္ကုိဖံုး၏။
႐ွက္ေယာင္ဟန္ျဖင့္ မိမိ၏ သလံုးေပါင္ကုိ အ၀တ္ျဖင့္ ဆြဲယူဖံုးဖိျခင္း။
၃၀။ သားျမတ္ကုိ ျပ၏။
စြဲမက္ေလာက္ေအာင္ သားျမတ္ကို မျမင့္တျမင္ ျပျခင္း။
၃၁။ ခ်ဳိင္းၾကားကုိျပ၏။
လက္႐ံုးရင္း၊ ခ်ဳိင္းၾကား စသည္တို႔ကို ေျမွာက္ပင့္၍ ျပျခင္း။
၃၂။ ခ်က္ကုိျပ၏။
ဆီးစပ္ခံု႐ွိ ခ်က္စသည္တို႔ကုိမက္ေအာင္ျပျခင္း။
၃၃။ မ်က္စိကုိ မွိ္တ္၏။
မိမိ၏ မ်က္စိကုိ ေမွးေမွး ျပဳလုပ္၍ ျပျခင္း၊ မွိတ္၍ျပျခင္း။
၃၄။ မ်က္ေမွာင္ကုိ ခ်ီ၏။
မ်က္စပစ္ျခင္း၊ မ်က္စိကေလး ခပ္ေမွးေမွးႏွင့္ မ်က္ခံုးကေလးကုိ ပင့္ခ်ီ၍ ျပျခင္း။
၃၅။ ႏႈတ္ခမ္းကုိ ကုိက္၏။
အေပၚႏႈတ္ခမ္း ေအာက္ႏႈတ္ခမ္း တုိ႔ကုိ ကုိက္ျပျခင္း။
၃၆။ လွ်ာကုိ ထုတ္၏။
လွ်ာကိုထုတ္၍ ႏႈတ္ခမ္းကုိ လ်က္၍ျပျခင္း။
၃၇။ ခါး၀တ္ကုိ ကၽြတ္ခ်င္ေယာင္ျပဳ၏။
ထဘီကုိ မခို႔တ႐ုိ ႔ ၀တ္ၿပီး ကၽြတ္က်ေတာ့မည့္ပုံ ျပဳလုပ္ျခင္း။
၃၈။ ခါး၀တ္ကုိ ခဏခဏ ျပင္၍၀တ္၏။
ထဘီကုိ ခဏခဏ ၀တ္ျခင္း။
၃၉။ ဆံပင္ကုိ ေျဖ၏။
ဆံပင္ကုိ ေျဖ၍ ျပျခင္း။
၄၀။ ဆံပင္ကုိ ျပဳျပင္ကုိထံုး၏။
ဆံပင္ကုိျပင္၍ ဆံထံုးကုိ လွပစြာျပင္ၿပီးထံုးျခင္း။
တုိ႔ကုိ ျပဳလုပ္ျပလာလွ်င္ ေမတၱာ႐ွိေၾကာင္းျပသည္ဟုမွတ္။
ကိုပဲေလးဘေလာမွကူးေဖာ္ၿပသည္။
